Ons kantoor ontvangt meerdere meldingen van fraude via wallets van Kraken (Payward Ltd), een online platform voor aankoop van cryptovaluta dat Nederlandse klanten bedient vanuit een bijkantoor in Londen via Coinbase, een cryptowallet dat werkt vanuit Ierland.

Bankier voor scams

We hebben in korte tijd meerdere meldingen ontvangen waarbij Coinbase en Kraken functioneren als doorgeefluik voor beleggingsfraude. Het slachtoffer wordt “klant” bij een online platform voor beleggingen. In werkelijkheid gaat het om een boilerroom. Er wordt geen geld belegd; de inleg wordt weggesluisd.

Werkwijze fraudeurs

De klant wordt gestimuleerd om een account te openen bij Kraken of Coinbase (soms ook bij een ander platform zoals Binance of Bitpanda). De fake-beleggingsfirma “helpt” de klant bij het openen van beleggingsposities in een nep-account via schermdelingssoftware (zoals Anydesk, Teamviewer of Screenleap). Daarmee bemachtigt de criminele organisatie het wachtwoord van de cryptowallet, en kan de inleg worden weggesluisd, terwijl de gedupeerde denkt dat er met zijn of haar inleg beleggingsproducten worden aangekocht. De boilerrooms gebruiken verschillende nepwebsites met namen als Fibonacci-Trade, CFD-Capital, en Swisschains. Er worden continu nieuwe frauduleuze websites gelanceerd waarvan de eigenaren niet te achterhalen zijn, en scams kunnen ook snel offline gaan als de buit binnen is. Waarschijnlijk zijn telkens dezelfde organisaties bij deze geraffineerde vorm van oplichting betrokken.

Procedures

Aangezien Kraken en Coinbase illegaal in Nederland actief zijn  (ze zijn niet geregistreerd in Nederland terwijl dat wettelijk verplicht is) denken we dat de schade met een redelijke kans op succes bij Kraken en Coinbase geclaimd kan worden in een civiele procedure. Er loopt al een zaak tegen Coinbase, die van start gaat op 12 oktober 2022. Het is voor criminele organisaties aantrekkelijk om de fraude te laten lopen via Kraken en Coinbase omdat deze platforms niet aan de registratie-eisen van De Nederlandsche Bank N.V. kunnen of willen voldoen. Bij deze registratie-eisen horen maatregelen om witwassen tegen te gaan en andere vormen van fraudedetectie. Het ligt voor de hand dat de criminelen niet willen dat hun plan wordt doorkruist, zodat ze kiezen voor de cryptoplatforms waarvan ze verwachten dat het wegboeken van de cryptovaluta naar andere wallets het makkelijkste en het snelst verloopt.

Geblokkeerde accounts

Een ander gesignaleerd probleem bij Kraken is het blokkeren van accounts als fraude wordt geconstateerd en het daarna niet opheffen van de blokkade, zodat het slachtoffer van de fraude eerst geld verliest aan de fraudeurs, en daarna wordt geconfronteerd met een ontoegankelijk account; het slachtoffer raakt dan feitelijk ook de rest van zijn tegoed kwijt. In een specifiek geval gaat het om EUR 100.000 extra schade in de vorm van geblokkeerd tegoed. Kraken heeft toegezegd het account vrij te geven zodra de politie waar de aangifte van de fraude is gedaan een verzoek heeft ingediend, en de politie was ook bereid deze “service” op de voorwaarden van Kraken te geven om het slachtoffer te helpen. Maar vervolgens heeft Kraken na herhaald verzoek en aandringen om het tegoed vrij te geven niets meer van zich laten horen. Een toezegging om een blokkade op te heffen als de juiste gegevens worden aangeleverd heeft blijkbaar geen waarde voor Kraken. In deze zaak is een procedure noodzakelijk om uitbetaling van het tegoed af te dwingen. Het is natuurlijk de vraag hoe vaak dit voorkomt en of deze gang van zaken onderdeel is van het verdienmodel van Kraken. Lees hier meer over beleggingsfraude met schermdelingssoftware

Update 23 juli 2022: we zien een verschuiving van frauduleuze activiteiten naar Crypto.com, een andere cryptobroker die ook illegaal in Nederland actief is. 

Update 21 September 2022: Coinbase krijgt registratie. Lees hier meer.