Artikelen

Nederlanders zijn voor naar schatting meer dan € 7.000.000 gedupeerd door beleggingen in CFD’s. Wat zijn dit voor producten en wat is het verband tussen de verkopers van deze producten uit Cyprus en de nepadvertenties met bekende Nederlanders die zeggen rijk te zijn geworden met bitcoins?

Wat zijn contracts for difference?

CFD’s, ofwel Contracts for Difference, zjin speculatieve contracten op koersbewegingen van onderliggende waarden zoals een valutakoers, de koers van een aandeel of een cryptomunt of de prijs van een grondstof, waarbij met “leverage” ofwel met geleend geld wordt gewerkt. Volgens informatie die (wettelijk verplicht) door de aanbieders van deze financiële producten wordt verspreid, verliest zo’n 80 % van de beleggers in deze producten geld. Dit percentage is mogelijk hoger en bovendien blijkt dat deze beleggers vaak niet een beetje, maar al hun geld verliezen.

De CFD-sector in Limassol

In het zonnige plaatsje Limassol in EU-lidstaat Cyprus zijn een groot aantal CFD-bedrijven gevestigd. De moederbedrijven van deze bedrijven zijn gevestigd in belastingparadijzen buiten de Europese Unie, waaruit kan worden afgeleid dat het geld waarmee de CFD-sector is opgezet een opmerkelijke herkomst heeft. Zo zit het moederbedrijf van Vestle, Iforex, op de Virgin Islands. Het moederbedrijf van Investous zit op het Island of Man. De moederbedrijven hebben doorgaans een nominee-structuur. Dat houdt in dat de eigenaren en directeuren achter de schermen verborgen blijven. De CFD-bedrijven uit Limassol opereren met een vergunning van de Cypriotische toezichthouder, de CySEC.  Volgens de regelgeving van de EU geldt een vergunning in een lidstaat als een Europees paspoort om financiële diensten aan te bieden in andere lidstaten. In andere woorden, een CFD-bedrijf uit Limassol met een CySEC-vergunning heeft vrij spel om klanten in het rijke Noordwest-Europa aan te trekken, waar de spaarrente bijna 0 is en mensen op zoek zijn naar alternatieve beleggingen die meer opleveren dan een spaarrekening. De nationale toezichthouder, zoals in Nederland de AFM, staat feitelijk buitenspel en is niet bevoegd om overtredingen aan te pakken. Op welke manier werven de CFD-bedrijven hun klanten?

Sponsoring van voetbalclubs

Een manier om snel naamsbekendheid te krijgen, is het sponsoren van een voetbalclub. Verschillende CFD-bedrijven kiezen voor deze methode om naamsbekendheid te krijgen. Een voorbeeld is ETFinance, een sponsor van Real Madrid. ETFinance (een dochter van Magnum FX) is niet de enige. Investous, een label van F1 Markets, slaat op 25 januari 2019 in Nederland een grote vis aan de haak. Investous wordt sponsor van de Eindhovense voetbalclub PSV. Op de website van de Eindhovense club zijn inmiddels – nadat in oktober 2019 een rechtsstrijd uitbreekt – geen verwijzingen meer te vinden naar Investous, waarmee PSV de geschiedenis herschrijft, want de Eindhovenaren hebben wel geld aangenomen van de Cyprioten. Maar op de twitterpagina en op de Linkedinpagina van Investous staan nog steeds verwijzingen naar het sponsorcontract. Tot op de dag van vandaag presenteert Investous zich via haar social mediakanalen prominent als sponsor van PSV (hoewel PSV door negatieve publiciteit en wellicht de angst om aansprakelijk te zijn voor schade van gedupeerden het contract al zo’n 4 maanden geleden heeft opgezegd).  

Nepadvertenties

Volgens NRC Handelsblad lokken de CFD-bedrijven ook nieuwe klanten via de beruchte nepadvertenties waarin bekende Nederlanders figureren. Volgens een artikel in deze krant van 5 juli 2019 is Investous één van de CFD-bedrijven die clienten werft via de nepadvertenties. De journalist heeft contact gehad met Investous en een woordvoerder van het bedrijf bevestigt dat het bedrijf via de nepadvertenties cliënten werft. Volgens de woordvoerder gaat het om “een normale vorm van marketing”. De bekende Nederlanders zijn er niet blij mee. De “beleggers” die via de nepadvertenties worden gelokt raken hun geld kwijt, worden gedupeerd en spreken de bekende Nederlanders, zoals Waylon, Jort Kelder, Marco Borsato, Ali B en John de Mol aan op hun schade. Maar deze bekende Nederlanders weten van niets. Wie zit er achter de nepadvertenties? Media-tycoon John de Mol besluit om het er niet bij te laten zitten.

John de Mol vs. Facebook

De nepadvertenties verschijnen onder meer op Facebook. De Mol verwijt het social mediabedrijf dat de advertenties niet worden geweerd, terwijl hij geen toestemming heeft gegeven om zijn naam te misbruiken. Facebook heeft geen zin om gedwongen te worden de nepadvertenties tegen te houden en tracht aan veroordeling te ontkomen, maar het vonnis van de Amsterdamse rechtbank van 11 november 2019  is zo klaar als een klontje. Bij de feiten (2.7) stelt de rechtbank nuchter vast: “Gebruikers die op de advertenties ingaan en bedragen betalen, ontvangen in ruil daarvoor geen Bitcoins en zijn hun geld kwijt”. Dat is inderdaad precies de reden waarom gedupeerden zich bij ons kantoor melden: zij komen op de website van een CFD-broker, kopen geen bitcoins maar gaan beleggen in CFD’s, en raken hun geld kwijt. De rechtbank gebruikt in de uitspraak in dit verband het woord oplichting: “Het zonder zijn toestemming gebruiken van zijn naam en portret ter ondersteuning van oplichtingspraktijken is een inbreuk op zijn persoonlijke levenssfeer, zijn eer en goede naam, en levert als zodanig reputatieschade op” (4.11).

De uitzending van Opgelicht van 1 oktober 2019

Op 1 oktober 2019 besteedt het AVROTROS-programma “Opgelicht” uitgebreid aandacht aan de nepadvertenties, aan de CFD-bedrijven en in het bijzonder aan PSV-sponsor Investous. Er komen meerdere gedupeerden aan het woord die hun geld kwijt zijn. Ons kantoor werkt aan de uitzending mee. We hebben na de zomer van 2019 meerdere zaken tegen Investous en tegen andere CFD-brokers, waaronder Itrader (Hoch Capital) in behandeling gekregen. De hoogste individuele schade is € 808.600, in totaal gaat het op dat moment  om zo’n € 1.000.000 aan schades. In de maanden erna blijkt dit het topje van de ijsberg te zijn. De teller staat inmiddels op € 4.500.000. De redactie van Opgelicht vraagt Investous om te reageren, maar het bedrijf laat niets van zich horen. Opgelicht vraagt ook een reactie aan PSV. Woordvoerder Thijs Sleegers zegt dat hij zelf nooit zijn geld in Investous zou steken. Die opmerking kunnen de gedupeerde fans van de Eindhovense club in hun zak steken. Opgelicht toont in de uitzending aan dat Investous één van de bedrijven is die via nepadvertenties werft. De conclusie van Opgelicht: “Sponsor PSV zit achter bitcoin-advertenties op Facebook”.

PSV beëindigt sponsorcontract met Investous

De Opgelicht-uitzending is groot nieuws. Het Eindhovens Dagblad komt in contact met de gedupeerde die € 808.600 verloor en pakt flink uit met de kop “68-jarige vrouw ging voor 8 ton het schip in met PSV-sponsor”. De negatieve publiciteit na de uitzending van Opgelicht dwingt PSV om afstand te nemen van zijn Cypriotische sponsor. De club erkent overigens ook al meerdere klachten te hebben ontvangen over Investous, maar dat was nog geen reden om te afscheid te nemen van deze sponsor. Het leidt onvermijdelijk tot een vraag van gedupeerden: kan PSV niet aansprakelijk worden gesteld voor mijn schade? Nog maanden later melden PSV-fans zich bij ons kantoor. Zij vertellen dat het sponsorcontract het gevoel gaf dat Investous betrouwbaar was. De hoogste door ons kantoor behandelde schade van een PSV-fan is € 265.000. Deze zaak loopt bij de Rechtbank Oost-Brabant. Overigens komen de gedupeerden van de CFD-brokers uit heel Nederland en lopen er momenteel rechtszaken van Maastricht tot Groningen, van Alkmaar tot Almelo en van Rotterdam tot Leeuwarden.

De eerste juridische slag, oktober-november 2019

Na de uitzending van Opgelicht melden zich veel nieuwe cliënten op ons kantoor. De schades variëren sterk, maar de rode draad is meestal dat deze gedupeerden al hun geld kwijt zijn. Zij vertellen onder hoge druk te zijn gezet om bij te storten als de beleggingen al in de min staan. Onze eerste zorg is om te voorkomen dat er bij Investous niets meer te halen valt als de rechtszaken worden gewonnen. Dat doel kan worden bereikt door beslag te leggen op de rekening van het moederbedrijf van Investous, F1 Markets. Rechters keuren de ingediende beslagverzoeken goed. De beschikkingen gaan zo snel mogelijk per koerier naar het Ministry of Justice and Public Order in Nicosia, waar de beslagen verder worden uitgezet bij een lokale deurwaarder, die naar de bank van Investous gaat om de Nederlandse rechterlijke bevelen uit te voeren. De beslagen lukken: de bank van Investous wordt gedwongen om geld apart te zetten om de schade van de gedupeerden te vergoeden.

De 2^e uitzending van Opgelicht van 19 november 2019

Opgelicht wijdt opnieuw een uitzending aan de CFD-brokers naar aanleiding van de John de Mol/Facebook zaak. Jort Kelder, één van de bekende Nederlanders wiens identiteit in de nepadvertenties wordt misbruikt, heeft Stichting Vladimir opgericht. De naam is een knipoog naar een bekend staatshoofd en daarmee naar de geldstromen achter de CFD-brokers (een Israëlische journaliste vertelt er meer over in Opgelicht). Een cliënt van ons kantoor die voor € 89.000 gedupeerd is werkt aan de uitzending mee. Zijn telefoongesprek met Hendrien van der Kroon, een accountmanager van Investous, is opgenomen. Hij is al zijn geld kwijt maar niettemin wordt hij gepusht om opnieuw in te leggen, een zogenaamd “recovery-programma”. In onze ogen is dit een voorbeeld van een “oneerlijke handelspraktijk”, een juridisch begrip dat in de rechtszaken aan centrale rol speelt.

Oneerlijke handelspraktijken

Een ander voorbeeld van een oneerlijke handelspraktijk die in sommige zaken speelt is het doorverkopen van cliëntgegevens aan zogenaamde recovery-agencies. Dat zijn bureaus die zich opwerpen als belangenbehartiger van gedupeerden die al hun geld kwijt zijn. Zij beweren de CFD-brokers op de korrel te hebben en met succes geld terug te kunnen claimen. Uiteraard moet wel eerst een stevig voorschot worden betaald. Er is geen enkel geval bekend van een recovery agency dat in zijn missie slaagt. Geen wonder, als je bedenkt dat er maar één manier is waarop deze bureaus aan de adresgegevens van de gedupeerden kunnen komen… via de CFD-brokers zelf, die de schade hebben veroorzaakt. Bij oneerlijke handelspraktijken gaat het om misleiding van consumenten door bijvoorbeeld onware mededelingen of door het uitoefenen van druk. De meeste van onze cliënten vertellen dat zij met de CFD-brokers (niet alleen Investous, maar ook met andere labels) in aanraking zijn gekomen door te klikken op een nepadvertentie. Daarmee gaat de relatie tussen de CFD-aanbieder en de latere gedupeerde van start. Omdat de bekende Nederlander van niets weet, is dit in onze ogen ook een vorm van misleiding van consumenten en dus ook een oneerlijke handelspraktijk.

Miljoenenschade

Investous is inmiddels in zo’n 15 zaken door ons kantoor voor de rechter gedaagd en de totale inzet is inmiddels zo’n € 2.200.000. Bij andere CFD-aanbieders gaat het om zo’n € 1.500.000, met Itrader/Hoch Capital als grootste partij. Ons kantoor heeft zo’n  € 3.500.000 aan schades in behandeling die volgens het relaas van onze clienten in verband staan met de nepadvertenties. Dit zijn alleen de cijfers van lopende rechtszaken bij ons kantoor, dus exclusief de opgave van de Fraudehelpdesk van 15 januari 2020 ( € 3.000.000), waarbij geen rekening is gehouden met de aangespannen rechtszaken. Het cijfer van de Fraudehelpdesk is ook exclusief zaken die door andere advocatenkantoren worden behandeld. Een voorzichtige schatting is dat het om tenminste € 7.000.000 gaat, en mogelijk veel meer. Dit betreft dan alleen Nederland, maar de CFD-brokers zijn actief in heel Europa.

Zit Investous nu wel of niet achter de nepadvertenties?

Investous zit natuurlijk ook niet stil.  Er zijn inmiddels zo’n 15 dagvaardingen bezorgd in Limassol en de eerste belangrijke stelling die Investous in veel van deze dagvaardingen tegenkomt is dat de betreffende gedupeerde via nepadvertenties, een vorm van misleiding, naar de website van Investous is gelokt. Je zou denken dat Investous deze feiten niet serieus kan ontkennen als een woordvoerder van Investous deze feiten heeft bevestigd tegenover NRC Handelsblad. Maar de wonderen zijn de wereld nog niet uit, in onderhandse correspondentie ontkent Investous-directeur Petros Mylonas dat zijn bedrijf via nepadvertenties werft. Hij beweert dit onder meer in een brief van 18 december 2019 aan de redactie van NRC Handelsblad. Mylonas zegt eigenlijk, in andere woorden, dat de krant jokt en dat er in juli 2019 geen contact is geweest tussen de journalisten van de krant en Investous. Dat is een verrassend standpunt, omdat de journalisten de laconieke reactie van de woordvoerder van Investous in detail in hun artikel hebben opgeschreven. Waarom zou Mylonas deze stap zetten en het verband tussen de nepadvertenties en Investous ontkennen?

Van doorslaggevend gewicht?

De verklaring is misschien dat er eind februari, begin maart 2020 een golf aan rechtszaken tegen Investous van start gaat, met vele miljoenen euro’s als inzet. Investous moet zich in die rechtszaken verantwoorden voor de nepadvertenties als verschijningsvorm van wat de wet een oneerlijke handelspraktijk noemt. Het ontkennen van het verband met de nepadvertenties kan een strategie zijn om de afweging van de rechter te beïnvloeden. Feiten die worden betwist staan niet vast. De rechter kan dan een bewijsopdracht geven aan de gedupeerden. Dat heeft een vertragend effect op de rechtszaak en bovendien bestaat de kans dat het bewijs niet kan worden geleverd. Anderzijds is het nog maar de vraag of de rechter meegaat in de ontkenning van Investous. Het artikel in NRC Handelsblad, de uitzending van Opgelicht, de verschillende verhalen van de gedupeerden die allen vertellen via een nepadvertentie bij Investous terecht te zijn gekomen: Investous heeft de schijn tegen en heeft niet geprotesteerd tegen het artikel in NRC in juli 2019 en ook niet geprotesteerd tegen de conclusie van Opgelicht dat Investous achter de nepadvertenties zit.

Het gaat niet alleen om de nepadvertenties

Bovendien, de werving van de nepadvertenties is niet het enige verwijt aan de CFD-brokers (er lopen ook meerdere zaken tegen rivalen van Investous die via nepadvertenties werven). De rechter kan ook andere aspecten van doorslaggevend gewicht achten en gewoon geen acht slaan op de stelling van Investous dat zij niets met de nepadvertenties te maken heeft. In de rechtszaken moet de rechter bijvoorbeeld beslissen over de SWAPS, de kosten die de CFD-brokers in rekening brengen om verliesgevende trades in stand te houden. Deze SWAPS grendelen de inleg af en zorgen er als het ware voor dat het vermogen van de beleggers geleidelijk wordt overgeheveld naar de CFD-broker. Het zou zomaar kunnen zijn dat dat aspect doorslaggevend is bij de rechterlijke beoordeling en dat de nepadvertenties niet meer dan een onbeduidende bijrol spelen in de procedures. Bepaalde feiten zijn nu eenmaal  lastiger te ontkennen dan andere en het is aan de rechter om te bepalen wat het beslissende punt is in de procedures.

Geschreven door Marius Hupkes

Advocaat Marius Hupkes is op dinsdagavond 1 oktober de gast van Jaap Jongbloed bij een uitzending van het AVROTROS-programma “Opgelicht” over de praktijken van Cypriotische beleggingsbedrijven. 

Investous

De grootste en meest bekende broker uit Cyprus is Investous, een sponsor van PSV, waar Nederlandstalige verkopers werken. De werkwijze van Investous is vergelijkbaar met andere bedrijven. Onze clienten hebben voor meer dan een miljoen euro schade geleden. Opgelicht vraagt het bestuur van voetbalclub PSV om een reactie.

Rechtszaken

Ons kantoor is inmiddels rechtszaken gestart bij de rechtbanken Midden-Nederland (Utrecht), Noord-Holland (Alkmaar) en Rotterdam. Centraal in deze rechtszaken staan “oneerlijke handelspraktijken” zoals onduidelijkheid over de kosten, abnormaal vaak bellen, misleiding bij de werving zoals de Bitcoin-advertenties met bekende Nederlanders die zelf van niets weten, misleiding bij reviews enzovoort.

Lees hier meer over de rechtszaken.

Lees ook: is Investous betrouwbaar?

Vragen?

Ons kantoor heeft op woensdag 2 en donderdag 3 oktober de agenda vrijgemaakt voor vragen van gedupeerden. Ons telefoonnummer is 020-6963000. 

Ons kantoor start rechtszaken bij de Nederlandse rechter tegen Cypriotische beleggingsfirma’s in CFD’s, valuta en crypto’s. Sommige gedupeerden hebben meer dan 100.000 euro schade. De werkwijze van de brokers is dubieus.