Artikelen

Niet iedereen met problematische schulden heeft werk of inkomen in de periode voor indiening van het WSNP-toelatingsverzoek. Hoe oordeelt de rechter in zulke gevallen? En hoe zit het met studeren tijdens de schuldsanering?

Sommige gemeentes weigeren schulhulp als sprake is van OV-boetes. De stelling is dan dat dit fraudeschulden zijn. Maar is dat wel zo?

In de rechtspraak is omstreden of een boedelachterstand met behulp van een schenking kan worden weggewerkt. De rechtbank Amsterdam acht dit bij bijzondere omstandigheden toegestaan. Dit doorbreekt het uitgangspunt dat een schenking tijdens de looptijd van de WSNP ten gunste van alle schuldeisers komt.

Bij faillietverklaring van een particulier blijven de schulden bestaan na de afwikkeling van het faillissement. Faillissement is dus geen blijvende oplossing voor schulden. Er is wel een oplossing. Een faillissement kan door de rechtbank worden omgezet in schuldsanering (WSNP). De procedure is geregeld in art. 15b van de Faillissementswet. Bij de WSNP krijg je na afloop wel een schone lei: de schulden vervallen. We hebben een model-verzoekschrift. Daarmee kun je zelf de omzetting aanvragen.

Waarom zou een derde een fraudeschuld betalen? Fraudeschulden die niet ouder zijn dan 5 jaar worden “tegengeworpen”. Als je niet te goeder trouw bent geweest bij het ontstaan of onbetaald laten van schulden, zal de rechter het toelatingsverzoek afwijzen. Maar het komt maar weinig voor dat alle schulden niet te goeder trouw zijn ontstaan.

Toelating tot de WSNP is niet mogelijk bij schulden die niet te goeder trouw zijn ontstaan, tenzij de schuldenaar met succes een beroep op de hardheidsclausule doet. Hoe wordt deze clausule in de praktijk toegepast en wat moet de schuldenaar doen om de rechter te overtuigen?

de rechter wijst een WSNP-verzoek af als sprake is van schulden die niet te goeder trouw zijn ontstaan. Maar wat zijn dat precies: schulden die niet te goeder trouw zijn ontstaan? En wat kun je bij een toelatingsverzoek als schuldhulpverlener vooraf doen?

De Landelijke Uniforme Beoordelingscriteria toelating schuldsaneringsregeling (LUBC), zijn een bijlage (IV) bij het Procesreglement verzoekschriftprocedures insolventiezaken van de rechtbanken.
rechtbanken. In de LUBC zijn criteria opgenomen voor de toelating tot de WSNP. De LUBC komen voort uit rechtspraak en zijn bedoeld om de toepassing van de WSNP landelijk zoveel mogelijk op een lijn te krijgen. Voor schuldhulpverleners en advocaten die voor hun client de kans op toelating tot de WSNP willen vergroten, zijn de LUBC een belangrijke bron van informatie.

Gemeentes weigeren soms toegang tot de schuldhulpverlening, het voortraject voor de WSNP. In de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening staat ook een andere definitie van fraudeschuld dan in de Faillissementswet. Daardoor blijven burgers in sommige gemeentes verstoken van hulp en komen zij niet in de WSNP. Het is zinvol om vaker bezwaar te maken tegen dit soort besluiten van de gemeente. Na de beslissing op bezwaar kan beroep worden ingesteld bij de rechtbank. Op die manier kan duidelijk worden waar de grenzen liggen en wat een gemeente minimaal moet leveren. Beschermingsbewindvoerders kunnen een signalerende rol spelen in dit soort gevallen.

De Hoge Raad heeft in een uitspraak van 14 april 2017 duidelijkheid gegeven over de eisen waaraan een verzoek tot omzetting van faillissement in de wettelijke schuldsaneringsregeling (art. 15b Fw.) moet voldoen. Er was sprake van onduidelijkheid in de praktijk na een eerdere uitspraak. De Hoge Raad laat nu geen misverstand bestaan: een minnelijk traject is niet nodig als vanuit faillissement toelating tot de WSNP wordt verzocht.

Als een schuldenaar slechts één grote schuld aan één schuldeiser heeft, dan kan de WSNP worden toegepast. Maar kan ook een dwangakkoord worden ingezet om deze schuld te saneren? Of stelt de wet de eis dat er meer dan één schuldeiser moet zijn? De lagere rechtspraak was over deze vraag verdeeld. Er is nu een richtinggevende uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

Voor ex-ondernemers valt het vaak niet mee om toegelaten te worden tot de schuldsanering. Rechters kijken kritisch naar de goede trouw, fraude en zakelijke schulden. Door een recent arrest lijken de kansen voor ex-ondernemers toe te nemen. In dit artikel leg ik uit hoe de hardheidsclausule werkt en hoe een ex-ondernemer met succes een beroep kan doen op art. 288 lid 3 Fw. om toch in de WSNP te komen.

Als je in de schuldsanering zit, heb je geen draagkracht om alimentatie te betalen. Als je ex-partner niet meewerkt aan verlaging (nihilstelling) moet je naar de rechter.

De eis dat de woning eerst moet worden verdeeld of verkocht, die door de schuldhulpinstantie wordt gesteld, mag volgens het Gerechtshof Amsterdam helemaal niet worden gesteld. Ook bij een onverkochte woning kun je in de WSNP.

Een WSNP-traject eindigt als het goed is met een schone lei via de rechter. Daarmee kan de (voormalige) schuldenaar de oude schuldeisers effectief van zich afhouden. Maar wat te doen als de schulden zijn gesaneerd via een minnelijk (MSNP)traject, en na afronding vraagt een schuldeiser toch betaling? Wat is de beste juridische aanpak vanuit het perspectief van de schuldenaar?

Een vervlogen droom. Van mannen die op jonge leeftijd via een “pilotendesk” geld hebben geleend om bij een vliegschool de opleiding tot piloot te volgen. De vliegscholen zijn inmiddels gestopt, de banken hebben het loket gesloten. Veel van deze jonge mannen vonden geen baan, zagen hun brevet verlopen en kampen nu met forse schulden. De banken liggen dwars bij het oplossen van de schulden. Wat kunnen deze jonge bijna-piloten doen om de schuldproblemen te overwinnen?

Het gerechtshof legt in de uitspraak uit waarom het echtpaar toch de kans moet krijgen van de schulden af te komen. Het gaat om “een keer ten goede”: je moet je zaken op orde hebben gekregen.

Wat moet een schuldhulpverlener wel of niet doen als een schuldenaar pas bij hem komt, als zijn faillissement al is aangevraagd en de schuldenaar als laatste redmiddel toelating tot de WSNP wil? Is er nog tijd voor een behoorlijk minnelijk traject? En als dat niet zo is, wat zijn de gevolgen voor het toelatingsverzoek?

Het hoger beroep lukt: het gerechtshof draait de beslissing terug. De schuldenaar houdt zich volgens het gerechtshof wel goed aan de voorwaarden. Zij mag de schuldsanering afmaken en is daarna bevrijd van haar schulden.

Als het minnelijke traject mislukt, behoort een dwangakkoord ex art. 287a Fw. tot de mogelijkheden. Een verzoek om een dwangakkoord op te leggen aan de schuldeiser die niet instemt met het minnelijke voorstel is onderdeel van een WSNP-verzoek en wordt tegelijk ingediend. Dat het dwangakkoord door de rechtbank eerst wordt behandeld, is logisch: als het dwangakkoord wordt toegewezen, is het wettelijke traject niet meer nodig.

Een moeder pleegt voor een bedrag van € 44.095 fraude met kinderopvangtoeslag. Zij heeft meerdere schulden en vraagt toelating tot de WSNP. Zij meldt de fraude aan de rechter die moet beslissen over de toelating, en de rechter laat haar vervolgens toe tot de regeling. Tegen het einde van de looptijd van de WSNP wordt onze cliënte gedagvaard voor de strafrechter. Wegens de fraude wordt zij veroordeeld tot een taakstraf. Zij vertelt op de strafzitting dat zij inmiddels in de WSNP zit.

Het beschermingsbewind en/of het budgetbeheer zijn in de praktijk van groot belang. Niet alleen om toegelaten te worden tot de schuldsaneringsregeling, maar ook om deze met succes te voltooien.

Er zijn landelijke verschillen tussen de rechtbanken. Sommige rechtbanken gaan ruimhartig om met kortere looptijden in gevallen die zich daarvoor lenen. Andere rechtbanken zijn strenger. Ook is de vraag of wel wordt opgemerkt dat sprake is van redenen om de looptijd te verkorten. Omdat dit verschil in toepassing van de wet ongewenst is, hebben de rechters een richtlijn opgesteld. Op die manier kan landelijk hetzelfde beleid worden gevoerd.

Het probleem van de boedelachterstand is lastig. De WSNP duurt in principe 3 jaar en aan het einde van deze periode is er geen tijd meer om de achterstand in te lopen. Maar het hoger beroep slaagt toch. De oplossing wordt gevonden in verlenging van de WSNP.

Wij hebben voor deze cliënten het hoger beroep behandeld. Het gerechtshof vindt de sanctie veel te zwaar, en daarom wordt de uitspraak van de rechtbank teruggedraaid.

Het gerechtshof geeft onze cliënt gelijk. Deze belangrijke uitspraak maakt principieel duidelijk dat ook mensen met hoge inkomens toegelaten mogen worden tot de wet schuldsanering. De schuldsanering is er niet alleen voor mensen met lage inkomens maar ook voor mensen met hoge inkomens.