Wanneer een kind onterfd is, heeft het toch recht op de legitieme portie, een gegarandeerd minimumaandeel in de erfenis. Dit geldt ook voor kinderen die minder krijgen dan dit minimumdeel. De legitieme portie is doorgaans de helft van wat het kind zonder testament zou hebben ontvangen. Een kind dat een beroep doet op de legitieme portie wordt echter geen erfgenaam, maar een schuldeiser van de nalatenschap. Dit betekent dat het kind recht heeft op een geldbedrag en geen aanspraak (meer) kan maken op specifieke goederen uit de erfenis.

Opeisen van de legitieme portie:

De legitieme portie kan zes maanden na het overlijden van de ouder worden opgeëist, tenzij er speciale omstandigheden zijn, zoals het bestaan van een langstlevende ouder of specifieke bepalingen in het testament. Als er onvoldoende middelen in de nalatenschap zijn om uw legitieme portie te betalen, kan u als kind in bepaalde gevallen schenkingen die uw ouder tijdens zijn of haar leven heeft gedaan, inkorten op degene die dat geschonken heeft gekregen, om uw tekort te dekken.

Vaststellen omvang legitieme portie

Soms kan het zinvol zijn om de executeur of de langstlevende te verzoeken de omvang van uw legitieme portie te laten vaststellen. Dit is met name relevant wanneer u het vermoeden heeft dat de ouders bij leven aanzienlijke schenkingen hebben gedaan aan uw broer of uw zus. Artikel 4:85 BW bepaalt dat een vordering tot inkorting van schenkingen binnen vijf jaar na het moment van bekendwording met de betreffende schenking(en) moet worden ingediend.

Procedure en termijn:

Een kind moet binnen vijf jaar na het overlijden een beroep doen op de legitieme portie. Deze termijn is een zogenaamde vervaltermijn. Dat betekent dat het recht op de legitieme portie definitief vervalt als er niet tijdig aanspraak op wordt gemaakt. Bovendien kunnen erfgenamen een redelijke termijn stellen waarin het kind moet aangeven of het een beroep doet op de legitieme portie. Als het kind deze redelijke termijn laat verstrijken, kan het recht op de legitieme portie ook komen te vervallen, zelfs als de vijf jaar nog niet voorbij zijn.

Berekening van de legitieme portie:

De legitieme portie wordt berekend op basis van de waarde van de nalatenschap, aangevuld met giften die tijdens het leven van de overledene zijn gedaan. Dit geheel vormt de legitimaire massa. De legitieme portie is de helft van het deel dat het kind had gekregen als er geen testament was. Dit kan soms ook gelden voor kleinkinderen als hun ouders zijn voor-overleden.
Informatie en betaling:
Het kind heeft recht op informatie om de legitieme portie vast te kunnen stellen. Dit recht is verankerd in de wet en kan worden afgedwongen bij de erfgenamen of de executeur. Het kind kan een beroep doen op betaling van de legitieme portie zodra deze opeisbaar is. Vaak is er echter weerstand van andere erfgenamen, waardoor de hulp van een erfrechtadvocaat noodzakelijk kan zijn om betaling via de rechter af te dwingen.

Diederik Ruys heeft ruime ervaring met het vaststellen, opeisen en afdwingen van de legitieme portie.

Ik help u graag verder!