Als een werknemer ziek wordt, moet de werkgever maximaal 2 jaar het salaris betalen. Als de werknemer na 2 jaar nog steeds ziek is, kan de werknemer een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) aanvragen bij UWV. Soms neemt het UWV deze aanvraag nog niet in behandeling omdat de werkgever niet aan zijn verplichtingen heeft voldaan. Wat moet een werknemer dan doen?
loondoorbetaling bij ziekte
Werkgevers zijn wettelijk verplicht om het salaris van zieke werknemers te betalen. Veel mensen noemen dit nog steeds “in de Ziektewet lopen”. Dat is eigenlijk niet juist want een zieke werknemer krijgt geen Ziektewet-uitkering maar gewoon salaris. Veel werkgevers hebben hiervoor een verzekering afgesloten, maar niet alle werkgevers hebben zo’n verzuimverzekering en het komt dan ook regelmatig voor dat de werkgever ondanks de ziekte het salaris niet betaalt, terwijl dit wettelijk wel moet.
Normale duur loondoorbetaling: 2 jaar
De verplichting tot loonbetaling bij ziekte duurt maximaal 2 jaar als de werkgever zich aan de wettelijke verplichtingen houdt. Zo moet de werkgever een arbodienst inschakelen die een plan van aanpak maakt. Het gaat er om dat de werknemer weer aan het werk gaat – bij voorkeur in zijn eigen werk – zodra dat medisch mogelijk is. Dat wordt “reïntegratie” genoemd. Reïntegratie is niet altijd mogelijk; bij ernstige ziekte en beperkingen kan een werknemer niet meer werken, niet in het eigen werk en ook niet in ander werk of aangepast werk. Maar dat dan wel goed worden vastgelegd in rapportages. Zo kan het UWV controleren of alles goed is onderzocht.
UWV kan loondoorbetalingsverplichting verlengen
Na twee jaar ziekte eindigt de verplichting van de werkgever om het salaris door te betalen bij ziekte. De werknemer kan dan een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) aanvragen bij het UWV. Als de werkgever zich tijdens de eerste 2 ziektejaren niet aan de wettelijke eisen heeft gehouden, komt het UWV daar snel achter, omdat er geen dossier is van de arbodienst of bedrijfsarts. Het UWV gaat er dan van uit dat de werkgever belangrijke steken heeft laten vallen. UWV kan dan besluiten dat de werkgever het loon langer moet doorbetalen. De zieke werknemer krijgt dan geen uitkering: het besluit over het uitkeringsrecht (de keuring of “afschatting”, waarbij wordt bepaald of de werknemer nog kan werken in “gangbare functies”) wordt dan uitgesteld.
De reactie van de werkgever op het besluit van UWV
Het UWV stuurt het besluit aan de werknemer en de werkgever. Het kan zijn dat de werkgever het besluit accepteert, het loon doorbetaalt, en aan de slag gaat om de fouten goed te maken. Dan hoeft de werknemer niet in actie te komen: het loon komt gewoon binnen. Maar als de werkgever dat niet doet, dan moet de werknemer wel in actie komen en een advocaat inschakelen. De behandeling van de WIA-aanvraag wordt door UWV in deze situatie uitgesteld; de werknemer krijgt vooralsnog geen WIA-uitkering en heeft dus geen inkomen. Hoe de werkgever reageert op het besluit van UWV, is dus bepalend voor wat de werknemer moet doen: wel of niet naar een advocaat gaan. Overigens is het verstandig voor werknemers om direct naar een advocaat te gaan en niet af te wachten wat de werkgever gaat doen.
Als de werkgever geen salaris betaalt: loonvordering instellen
De advocaat zal de werknemer helpen door een kort geding aan te spannen. Een kort geding is een snelle procedure die binnen een paar weken duidelijkheid geeft. Als specialist in loonvorderingen kunnen wij werknemers snel helpen en de zaak met succes naar de rechter brengen. Na de uitspraak kan de werkgever gedwongen worden om te betalen (ook als hij niet wil). Bij een loonvordering vragen we zowel het achterstallige salaris (over de periode die al voorbij is: de achterstand) als ook het toekomstige salaris, zodat je maar één keer naar de rechter hoeft. Bovendien vragen we over het achterstallige salaris ook de “wettelijke verhoging”, een soort boete wegens het te laat betalen, de rente en de proceskosten.
Wat zegt de wet?
In het Burgerlijk Wetboek staat een belangrijke bepaling die de werknemer op weg helpt als het UWV besluit dat de werkgever langer loon moet blijven betalen na de eerste 2 ziektejaren. Die bepaling is art. 7:629 lid 11 sub b en d B.W. Dit artikel zorgt er voor dat de werknemer juridisch heel sterk staat als hij naar de kantonrechter gaat met een loonvordering. Voor de werkgever geldt dat hij wel verweer kan voeren bij de kantonrechter, maar dat zal bijna nooit slagen. De werknemer en de werkgever mogen bezwaar maken tegen de beslissing van UWV. Voor de werknemer is dat eigenlijk nooit zinvol: bezwaar kost tijd en al die tijd is er geen salaris, zodat de werknemer beter naar de kantonrechter kan gaan. Voor de werkgever is bezwaar soms zinvol, namelijk als UWV fouten heeft gemaakt. Dat komt weinig voor.
Wat een werkgever moet doen
Het besluit van het UWV is bedoeld als prikkel om de werkgever in actie te laten komen. Als de werkgever niet was aangesloten bij een arbodienst dan zal dat alsnog moeten gebeuren. De arboarts of de bedrijfsarts moet dan een “inhaalslag” maken en er voor zorgen dat de werkgever alsnog aan de eisen voldoet. Deze eisen zijn onder meer: het plan van aanpak, de eerstejaarsevaluatie, de eindevaluatie, de probleemanalyse, het actuele oordeel en medische informatie aanleveren aan UWV.
Het einde van de loondoorbetalingsverplichting
De loondoorbetalingsverplichting die het UWV heeft opgelegd kan op verschillende manieren eindigen. Het kan zijn dat de arbeidsovereenkomst zelf eindigt door ontslag. Zieke werknemers moeten wel erg oppassen en altijd een advocaat inschakelen, als de werkgever ontslag wil tijdens ziekte. De reden is dat UWV een uitkering kan weigeren als de werknemer zich niet op de juiste manier heeft verzet tegen ontslag tijdens ziekte. Andere manieren waarop de loondoorbetalingsverplichting kan eindigen zijn:
– het bezwaar van de werkgever tegen het besluit wordt gegrond verklaard omdat het UWV de zaak verkeerd heeft beoordeeld. UWV zal dan alsnog een besluit nemen over de aangevraagde uitkering;
– de werkgever voldoet alsnog aan alle verplichtingen. Als de werkgever zijn tekortkomingen heeft hersteld gaat UWV verder met de beoordeling van de uitkeringsaanvraag;
– De einddatum van de loondoorbetalingsverplichting verstrijkt. UWV geeft in het besluit altijd een datum aan waarop de loondoorbetalingsverplichting eindigt als de werkgever niets doet.